
Phuntungtu ding nih moderate lam zawh nan thiam rih lo!
======
“Miphun a tungtu ding kan si” ti ichuankhannak he “Phungtungtu” timi min rak ibunh dawh si. “Phuntungtu Magazine” tbk kha mu. Kawlram ah a biapi in phunpi phun riat kan um an ti. Cu phunpi phun riat lakah a sii a faak cem le a ṭhangcho lo bik, a lawdor bik cu “Chin” kan si. Ipheh awk um lo. Atu tiang kan si rih ko. Malaysia le India lei khin a tomtom in ralzaam in nizan tihni ahkhan kan rak chuak i kan ei bal lomi rawl kan ei kan baar lomi kan baar ve tikah, miphun dang hmai ah kutpi thlir kan itim colh.
Mah hihi kan ipalh tukmi a si. “Mah hngal lo” kan si tinak si fawn. Ral thawh timi khi hlan chan Khuahlun le Hniarlawn hrawng i paih izuam bantuk ahkhin kan rel sual. Khuate lei in zaangbaa ngai in khuapi lei a rak tlawngmi pawl rak vuak le rak nihsawh si i, khi pawl nih khin vawleicung a ṭhawng bik ah an rak irel. Kawl lakah cun khui dimdiam in an rak um ko hna cu… Nan theih ciomi an tampi ko lai.
Chin tuanbia ah cun, ralkap luh a paw an ti i, “Kawl tlawng bia le tipil bia” lawngte khi Lai lei cu an rak kan rawnh dih. Thaicawn dah ti lo, Chinram chung in pa khuaruahhar an rak chuak rih rua lo. An lungfiim le fiim lo cu ka ti lo i mu. Pasator luh a paw an ti hoi i Mr Cehrep lebang nihcun “pastor khi ralkap tlak in an tla” a rak ti phah hna. Dohthlennak tuah a paw ti si hoi… van cuan tuah uca.
Tutan ral thawh dingin ai ottu, a otpitu vialte khi “mah hngal lo” ti cu kan ifahsak lai. Cucaah, cikhat lungthawh le sopawtnak “emotion” ai control kho lomi fiimnak le thiamnak ngei taktak lo pawl lawngte an si. Phun an tung nemmam lai lo. Miphun caah chiatchuahnak lawngte an chuahpi lai. “Nan chuahpi lai” ti ning law, ai phuhrung nan tam taktak kho men.
CNF van soisel ah a aukhuang le a ṭang pawl cu CNF ca i phasai kholhtu, CNF puaisa pawl an rak si tawn. Tutan ahhin zoh ulaw, CDF van ti deuh ah cun a aukhuang hmasa bik ding cu anmah CDF an si lai lo. An caah phaisa kholh i puaisa rianṭuan pawl an si bik lai. CNF an har tuk an rak ti. Cu lio ah an phaisa khol, kuatu cu a rum tuk i innlo phunphun izalh in an icawk kho, ti si. Tutan ah teh?
Pa zeizat nihdah Spring Revolution puanzar phen khin Chinram caah zalonnak a kan hmuhpiak kho ding bang ai pe ngangmi a lo i; mah pumpak rumnak le miaknak ah ai hmantu pasator phunphai telh in puaisa phunphai zeizat dah an um cang lai hngalh si lo. Kawlram khi ram siifak kan si caah mi hrokhrol ram kan si. Cu mi hrokhrol ram ah a sii a faak bikmi cu Chin kan si. A sii a faak bik kan si bantuk in a hrokhrol bik zong kan si kho dah kaw. Kan biaknak min itlaih riangmang in hrokhrol le dinlonak tehna isilhnalh tuk a si khawh rihmi tehna khi ruah caan cuu cuh.
CBCUSA ti phunphai nihkhin ngol herhmi rian cu an ngol hngap awk a si. An lakah khin lungfiim khirkher cu an um rua lo hlah maw ka ti lengmang i a donghnak tiang ti lengmang hau ding phun khin an um. Africa hman a tluk naisai ti lomi Kawlram, Southeast Asia hmanh ah a niam cem ah ai rak chuah diam cangmi Kawlram, cu chung hmanh i a sii a faak bik le Africa a tluk lo cem kan miphun nihhin “moderate” lam zulh thiam a herh.
Kawl buai le buai lo kong ahkhin buai leen ve awk si lo dahkaw ka ti zungzal. Kawl cikhat thli an ihranhtermi nih Chin cu a chan in a kan nguh khawh cu. Sahrang nakcun hranglo kan uar deuh cio. Nebuchadnezzar le Tiberius siangpahrang nakcun Abraham Lincoln bantuk pawl hna cu uar an um tuk ta. Nebuchadnezzar le Tiberius tehna chan lio ah, hngerhte tluklo miphun hme Judah miphun tehna kha an rak awn leen loh. Rak awn tuk sual hna seh ca, nihin ah an phun min hmanh theih si ti lai lo.
Nain, a nungmi Pathian thimmi miphun an si caah annih tu nihcun an rak doh hna loh. Awnh awk si maw si lo ti an hngalh. An miphun a him ve. Kan ram le miphun caah hin, Kawl sachia pawl nawl icawn in “nang cu dalan, na hngawng kan in tan lai; kan in thah lai” vai iti leen i doh ding tak awk simi sahrang a doh tak ngam lo phu hrimhrim a herh lo. Strategy zong in eek kan rak si cang. Ral ituknak zong in lih le mah tilzangcuum bu i mah fak sawhsawh.
Sahrang pawl kha khuate pirik pawl in an kir i khuapi deuh ah an von hlumh. Cucu “kan tei hna” tiah nan so an in pawtter hna. Zoh uh, nan tei hna maw? TT hmanh nan la kho nemmam loh. TT khua cu a dih ko cang. Tu hnu kum 50 hmanh ah minung khuasaknak dingah cun hna a ngam ti lai lo. Bomb le mines an hmanhmi vialte hmanh khi a thianh caan rau taktak te rih lai.
Kawlram hmun kip i ngakchia hna nih ca an cawn, fiimnak an kawl khawh lio ah, TT kan fale vialte khi fiim cawnglo, fa buluk ah nan chuahter dih rih chap hna lai. Kan miphun nih tuah hmasa a herhmi thil a tam tuk. Cu tuah hmasa a herhmi thil cu Khrihfabu le khuazeimaw politics thiam ngang phun pawl nih nan nawncawt i a herhlomi lam ah mipi vaivuanhnak chuahpi lengmang a si.
Ngol uh. Mah ihngal ulaw. kan Pathian ibochan in “moderate” lam te tu kha zul ko u, tiah cah kan duh hna.
Kan Pathian min hmangin a si kho lo tuk dingmi hal hman hna khi hruh phun khat si cuh. Ronaldo nan ti maw, Carbon Graphite7 ti phunphai hna kan TT Zathawng nih tei ko seh ti i thlacam phun hna cu si kho lo cuh. Credit: Salai C Alexander
Aizawl thlahlawh sang taktak pawl. Minung lei kam dirkamh nak le ramhruai Tu aa timi pawl Zei rian setsai an ttuan theih lo pawl cu Puar peupoe tete in hmaisen nawn mitpawt nawn, rit thiam lo vok te mei ei bang an vak liangluang ko hih an rum dih cang.
Leave a Reply